Τρίτη 21 Μαρτίου 2017

Παγκόσμια ημέρα ποίησης

Σχέδιο σε ακουαρέλα της Δ. Μπασαντή


Παγκόσμια ημέρα ποίησης σήμερα Τρίτη 21 Μαρτίου. Τι πιο κατάλληλο λοιπόν από ένα ποίημα για τους ποιητές από έναν ποιητή προς έναν άλλο. Ο Γιάννης Ρίτσος αφιερώνει το ποίημα του «Ποιητές» σε έναν άλλο μεγάλο έλληνα ποιητή, το Κώστα Καρυωτάκη.  

Γιάννης Ρίτσος - «Ποιητές»
Στὸν Κώστα ΚΑΡΥΩΤΑΚΗ
Ὤ, δὲ χωρεῖ καμία ἀμφισβήτηση, ποιητὲς
εἴμαστ᾿ ἐμεῖς μὲ κυματίζουσα τὴν κόμη
-- ἔμβλημ᾿ ἀρχαῖο καλλιτεχνῶν -- καὶ χτυπητὲς
μάθαμε φράσεις ν᾿ ἀραδιάζουμε κι ἀκόμη
μιὰ εὐαισθησία μας συνοδεύει ὑστερική,
ποῦ μας πικραίνει ἕνα χλωμό, σβησμένο φύλλο,
μακριὰ ἕνα σύννεφο μαβί. Χιμαιρικὴ
τὴ ζωή μας λέμε καὶ δὲν ἔχουμ᾿ ἕνα φίλο.
Μένουμε πάντα σιωπηλοὶ καὶ μοναχοί,
ὅμως περήφανα στὰ βάθη μας κρατοῦμε
τὸ μυστικό μας θησαυρό, κι ὅταν ἠχεῖ
ἡ βραδινὴ καμπάνα ἀνήσυχα σκιρτοῦμε.
Θεωροῦμε ἀνίδεους, ἀνάξιους κι εὐτελεῖς
γύρω μας ὅλους, κι ἀπαξιοῦμε μιὰ ματιά μας
σ᾿ αὐτοὺς νὰ ρίξουμε, κι ἡ νέα ξανὰ σελὶς
τὸ θρῆνο δέχεται τοῦ ἀνούσιου ἔρωτά μας.
Ἀναμασᾶμε κάθε μέρα τὰ παλιὰ
χιλιοειπωμένα αἰσθήματά μας· ἐξηγοῦμε
τὸ τάλαντό μας: «κελαηδοῦμε σὰν πουλιά»·
τὴν ἀσχολία μας τόσ᾿ ὡραῖα δικαιολογοῦμε.
Γιὰ μᾶς ὁ κόσμος ὅλος μόνο εἴμαστ᾿ ἐμεῖς,
καὶ τυλιγόμαστε, μανδύα μας, ἕνα τοῖχο.
Μ᾿ ἔπαρση ἐκφράζουμε τὰ πάθη τῆς στιγμῆς
σ᾿ ἕναν -- μὲ δίχως χασμωδίες -- μουσικὸ στίχο.
Γύρω μας κι ἄλλοι κι ἂν πονοῦν κι ἂν δυστυχοῦν,
κι ἂν τοὺς λυγίζει, ἂν τοὺς φλογίζει ἡ ἀδικία -
ὤ, τέτοια θέματα πεζὰ ν᾿ ἀνησυχοῦν
τοὺς ἀστρικούς μας στοχασμούς, εἶναι βλακεία.



Σήμερα ποιος είναι ο ρόλος της ποίησης;
Ένα άρθρο του Ντίνου Σιώτη
«[…] Στη σημερινή Ελλάδα όπου όλα έχουν έρθει ανάποδα πολλοί ποιητές έχουν ξεχάσει να ζουν όπως οι ποιητές - εκτός αν δεν έμαθαν ποτέ να ζουν όπως οι ποιητές. Σε τόσο δύσκολους καιρούς λίγοι ποιητές έχουν καταλάβει ότι ο δρόμος τους είναι στρωμένος με χαλίκια κι ότι μόνο μέσα από εμπόδια θα βρουν το νόημα της ζωής, μια και το πραγματικό μέγεθος ενός ποιητή δεν φαίνεται, εκτός αν το δείχνει ο χαρακτήρας του. Την καλή ποίηση δεν την συνεπαίρνει ο ιδιωτικός χρόνος αλλά ο συλλογικός. Όταν δεν έχουν οι ποιητές απόθεμα τόλμης, θα μένουν εγκλωβισμένοι σε όσα νομίζουν ότι ξέρουν για την ποίηση, αφού η ελευθερία τους σταματά εκεί που χάνουν το κουράγιο τους και δεν βρίσκουν τη δύναμη να αντλήσουν έμπνευση από τα πιο ταπεινά υλικά. Γι' αυτό και τα πιο πολλά ποιήματα είναι μιας ανάγνωσης, μιας χρήσης. Γιατί πρέπει να είναι κανείς πράγματι πολύ μεγάλος για να παραμένει σεμνός και να μην κυνηγά τη δημοσιότητα. Αλλωστε, σε μια κοινωνία με αρχές ο όρος «σεμνός ποιητής» δεν θα ήταν σχήμα οξύμωρο.
Φαίνεται, πάντως, ότι η κρίση κομίζει εμπνεύσεις και ερωτήματα αναπάντητα που διεκδικούν, με συμβατικό ή ανορθόδοξο τρόπο, την ενεργοποίηση των σταθερών του ρεαλισμού και την άρνηση απαξίωσης της ζωής. Στα χρόνια της κρίσης βλέπουμε λιγότερη εσωστρέφεια, περισσότερη πεισματική αλληλουχία νοημάτων, μια πιο κριτική ματιά στα τρέχοντα. Μέσω μιας γλώσσας που ξαφνιάζει και μιας συναισθηματικής φόρτισης που τρομάζει, οι ποιητές συνάπτουν συμβάσεις αορίστου χρόνου με την καθημερινότητα, ενσωματώνουν στην ποίησή τους κοινωνικούς κραδασμούς, πόνο, στέρηση, απελπισία και απώλεια, λειτουργούν χωρίς να ξεψειρίζουν τα εσώψυχά τους, ονειρεύονται την επαναδημιουργία του κόσμου με βάση τις αρχές της ουτοπίας (τους). Ομως δεν εισακούγονται απ' το ευρύ κοινό, το οποίο κοιτάει πολλή τηλεόραση.
Η ποίηση σε δύσκολους καιρούς σαν τους σημερινούς σηματοδοτεί την αντίληψη ότι υπάρχει για να μας θυμίζει ότι είμαστε άνθρωποι κι ότι οι ποιητές γράφουν όχι για να κατανοούν τους άλλους αλλά τον εαυτό τους. Στις μέρες μας η κρίση και η ρευστότητα της ζωής αντί να ισοπεδώνουν την ποίηση την κάνουν να υψώνει κεφάλι: δεν παλινδρομεί αιθεροβάμων μέσα στις αντιφάσεις και τις αντινομίες της ζωής, αλλά στέκεται σταθερά στα πόδια της ενεργοποιώντας το αίσθημα της αυτοσυντήρησης. Κυρίως πείθει το αναγνωστικό κοινό ότι «εκεί έξω» υπάρχει και δημιουργεί μια κοινωνία ποιητών η οποία με την ποίησή της ερμηνεύει τη ζωή, τον κόσμο, την πραγματικότητα, τον εαυτό της, με το βλέμμα στραμμένο στην κοινωνία. […] »






Διαβάστε όλο το κείμενο εδώ 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου